Bu yaz Türkiye’de çıkan yangınların bıraktığı büyük yıkımı ve acıyı hepimiz gördük. Bu durumu değiştirmenin bir çok yolu var ve bunlardan biri ise tabağınızdakileri değiştirmek. Küçük adımların büyük değişimlere nasıl yol açabileceğini öğrenmek için okumaya devam edin.
Sorun
Planet Earth bir iklim acil durumuyla* karşı karşıya. Hükümetler arası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 1.5 C’lik Küresel Isınma başlıklı 2018 Raporu, uzmanların yakında veya büyük olasılıkla 2050 yılına kadar gerçekleşmesinden korktuğu 1,5 C’lik Dünya ısısındaki artışın potansiyel etkisini araştırıyor.
Rekor kıran fırtınalar, yangınlar, kuraklıklar, beyazlayan mercanlar, sıcak hava dalgaları ve seller öngörülmüştü.1 Ne yazık ki şimdi 2021’de bu felaketlerden bazılarının meyvelerini verdiğini görüyoruz. Gerçekten de, iklim değişikliği “beklenenden daha şiddetli olarak gerçekleşerek doğal ekosistemleri ve insanlığın kaderini tehdit ediyor.”2
*climate emergency
Gıda neden önemlidir?
“Başta geviş getiren hayvanlar olmak üzere küresel çapta hayvansal ürünlerin tüketimini azaltırken çoğunlukla bitki bazlı gıdalar tüketmek, insan sağlığını iyileştirebilir ve sera gazı emisyonlarını önemli ölçüde azaltabilir.”3 Hayvansal ürünlerin üretimi son derece verimsiz. Hayvan yemi için kullanılan arazileri, insanlar için bitki bazlı gıda üretmek üzere kullanırsak, dünyadaki aç insanları doyurabiliriz.
Bunlara rağmen Temmuz 2021’de “dünyada ilk kez geviş getiren hayvan sayısının 4 milyarı aştığı ve bu da tüm insanların ve vahşi memelilerin toplamını aşan bir kütleyi temsil ettiği” bildirildi.4 Dünya çapında, kişi başına et üretimi, insanlar bitki bazlı diyete geçene kadar muhtemelen azalmayacak.
Tabağınızdakini değiştirerek dünyayı kurtarmaya 3 şekilde yardımcı olabilirsiniz:

“İklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı, gıda güvenliği ve beslenmeyle ilgili hastalıkların büyük endişeler olduğu bir dünyada, ne yediğimizi değiştirmek daha iyi bir gelecek inşa etmek için yapabileceğimiz en etkili şeylerden biri olabilir.”5
- Bitki bazlı yiyecekleri daha sık veya özellikle tercih edin.
– Bitki bazlı gıdalar (sebzeler, meyveler, kepekli tahıllar, fasulye, kabuklu yemişler ve tohumlar, otlar ve baharatlar) açısından zengin ve hayvansal bazlı gıdaların daha az olduğu diyetler hem sağlığımızı iyileştirir hem de çevresel faydalar sağlar.
– Ağırlıklı olarak veya özellikle tercih edilen bitki bazlı bir diyet, hem insan sağlığı hem de gezegen için bir “kazan-kazan” durumudur. Aynı derecede önemli olmasına rağmen daha az atıfta bulunulsa da, bitki temelli diyetler, evimizi paylaştığımız diğer canlılar için de en zulümsüz yoldur. - Gıda israfını ortadan kaldırın. Akıllı alışveriş yapın. İhtiyacınız kadarını alın ve daha fazlasını almayın.
- Gıda işleme ve paketlemede kullanılan kaynakları azaltmak için işlenmemiş veya minimum düzeyde işlenmiş gıdaları daha sık tercih edin.
Değişim seninle başlar
“Küçük bir grup düşünceli, kendini adamış yurttaşın dünyayı değiştirebileceğinden asla şüphe etmeyin; gerçekten de, ihtiyacımız olan tek şey budur.” Margaret Mead, 1901-9178
**********
Yazar biyografisi
Didem Varol, Kayıtlı bir Diyetisyendir ve bu nedenle Ontario Diyetisyenler Koleji’ne kayıtlıdır. Kanada, Montreal’deki McGill Üniversitesi’nden mezun oldu. Halen İstanbul’da yaşıyor ve kendi özel muayenehanesi olan Plantgevity Nutrition Solutions’ı yönetiyor. Bundan önce, kronik hastalıkların önlenmesi alanında Halk Sağlığı Diyetisyeni olarak Toronto Halk Sağlığında yaklaşık 10 yıl çalıştı. T. Colin Campbell Center for Nutrition Studies & eCornell’den Bitki Bazlı Beslenme Sertifikası almıştır. Aynı zamanda Doktorlar Sorumlu Tıp Komitesi tarafından geliştirilen kanıta dayalı beslenme ve pişirme programı olan “Yaşam İçin Gıda” Eğitmenidir.
The Climate Crisis: Why a plant-based diet will help save the world
We’ve all seen the massive destruction and suffering of the fires raging in Turkey this summer. There are many ways to help, one of which includes changing what’s on your plate. Read more to find out how tiny steps can lead to massive change.
The problem
Planet Earth is facing a climate emergency. The 2018 Report by the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) entitled Global Warming of 1.5 C explores the potential impact of a 1.5 C warming of the Earth which experts fear will happen soon, or most certainly by the year 2050.
Record breaking storms, fires, droughts, coral bleaching, heat waves and floods were predicted[1]. Sadly, now in 2021 we’re seeing some of these disasters come to fruition. Indeed, climate change is “more severe than anticipated, threatening natural ecosystems and the fate of humanity.[2]”
Why does food matter?
“Eating mostly plant-based foods while reducing the global consumption of animal products, especially ruminant livestock, can improve human health and significantly lower greenhouse gas emissions.”[3] The production of animal products is highly inefficient. By using cropland to produce human plant food rather than livestock foods, we can feed the worlds hungry.
Yet it was just reported in July 2021 that “for the first time, world ruminant livestock numbers soared past 4 billion, which represents much more mass than all humans and wild mammals combined.”[4] Worldwide, per capita meat production will likely not decrease until people shift to plant-based diets.
You can help save the world with your fork in 3 ways:
“In a world where climate change, biodiversity loss, food security, and diet-related illnesses are major concerns, changing diets may be one of the single most effective things we can do to build a better future.”[1]
- Choose plant-based foods more often or exclusively.
- Diets rich in plant-based foods (vegetables, fruits, whole grains, beans, nuts & seeds, herbs & spices) and with fewer animal-based foods provide both improved health and environmental benefits.
- A predominantly or exclusively plant-based diet is a “win-win” for both human health and the planet. Although it is less often cited but just as important, plant-based diets are also kinder to the other living beings with whom we share our home.
- Eliminate food wastage. Shop smart. Take as much as you need and no more.
- Choose unprocessed or minimally processed foods more often to reduce the resources used in food processing and packaging.
Change begins with you
“Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world; indeed, it’s the only thing that ever has.” Margaret Mead, 1901-9178
Writer bio
Didem Varol is a Registered Dietitian and, as such, is registered with the College of Dietitians of Ontario. She is a graduate from McGill University in Montreal, Canada. She currently lives in Istanbul and runs her own private practice, Plantgevity Nutrition Solutions. Prior to that, she spent almost 10 years working at Toronto Public Health, as a Public Health Dietitian in the field of chronic disease prevention. She has completed a Plant-Based Nutrition Certificate from the T. Colin Campbell Center for Nutrition Studies & eCornell. She is also a “Food For Life” Instructor, which is an evidence-based nutrition and cooking program developed by the Physicians Committee for Responsible Medicine.
[1] [1] https://www.ipcc.ch/sr15/
[2] [IPCC] Intergovernmental Panel on Climate Change. 2019. Climate Change and Land. IPCC. Google Scholar
[3] William J Ripple, Christopher Wolf, Thomas M Newsome, Jillian W Gregg, Timothy M Lenton, Ignacio Palomo, Jasper A J Eikelboom, Beverly E Law, Saleemul Huq, Philip B Duffy, Johan Rockström, World Scientists’ Warning of a Climate Emergency 2021, BioScience, 2021;, biab079, https://doi.org/10.1093/biosci/biab079
[4] William J Ripple, Christopher Wolf, Thomas M Newsome, Jillian W Gregg, Timothy M Lenton, Ignacio Palomo, Jasper A J Eikelboom, Beverly E Law, Saleemul Huq, Philip B Duffy, Johan Rockström, World Scientists’ Warning of a Climate Emergency 2021, BioScience, 2021;, biab079, https://doi.org/10.1093/biosci/biab079
[5] Diets for a Better Future: Rebooting and Reimagining Healthy and Sustainable Food Systems in the G20.