Bence veganlara “neden vegan oldun?” diye sormak yerine, vegan olmayanlara “neden vegan değilsin?” diye sorulmalı. Çünkü vegan olmak bir lüks değil, hak olmayandan el çekmektir ve etik bir yükümlülüktür. Naveganlık ise tüm bu yaşam hakkını görmezden gelip, ihlâl etmektir.
Buna dayanarak ben de bu sorunun cevabını gerçekten merak ettim ve insanlara bu soruyu sordum. Gelen cevapları yazıda derledim, sırasıyla paylaşayım:
“Almamız gereken temel protein ve aminoasitlerin %60’ı hayvansal ürünlerden karşılanmak zorunda.”
“Doğamızda var.”
“Ben vegan olmayı çok mantıklı bulmama rağmen henüz cesaret edemiyorum diyebilirim. Vegan kişilerden dinlemek/duymak dışında konuyla ilgili film/kitaplardan kaçınıyorum mesela, çünkü o zaman çok üzüleceğim ve vegan olmak zorunda kalacağım. En önemli sebebi alışkanlık ve kendimi zorlamak istemiyor oluşum sanırım.”
“Hayatımı veganlığa göre düzenleyemiyorum. Maddi ve manevi olarak zorlanıyorum ve süt ürünleri vb. yemekten vazgeçemiyorum. Eti bıraksam bile bunları bırakamıyorum. İradesiz ve bencilce davranıyorum. Yeterli bilgiye ve iradeye sahip değilim.”
“Nedeni hiç bir şeyi yeterince umursamamak, gerekli araştırmayı yapmamış olmak, vegan olmanın çok zor olması, vitamin eksikliği gibi konularda emin olamamak. Ayrıca ahlâki olarak doğru olup olmadığı konusunda da emin olamamak.”
“Kabul edelim ya da etmeyelim insanlar da yürüyen primatlar da doğanın bir parçası doğa da vahşi bir yer. Hayvanlar düşünülenin aksine birbirini sadece av için değil, başka sebeplerle de öldürüyorlar, dolayısıyla bir sakınca görmüyorum. Bununla birlikte insanların etini sütünü kullandığı hayvanların çoğu tam olarak bu sebep sayesinde dünyaya geliyor çoğunlukla. Yanlış anlamayın “Bizim için yaratıldılar.” demiyorum ama insanların ehlileştiremediklerine göre doğada binlerce kat daha fazla sayıda bulunuyor.”
“Üzücü ama zevk. Hazır pastane ürünleri ve mayonez kullanıyorum. Kendim yapmadığım sürece sütsüz ya da yumurtasız ürün yok.”
“Çok pahalı, erişimim yok.”
“Bir buçuk iskenderin lezzeti ile endüstriyel hayvancılığın vahşiliği arasında kalmak benimkisi.”
“Çünkü biyoloji biliyoruz hocam.”
“Protein bizim için çok önemlidir ve bunu kaliteli protein kaynaklarından almamız gerekir. Bunlar da et, süt ve özellikle yumurtadır.”
“Vegan değilim ama vejetaryenim. Vegan besinlerle denemeler yapmaktayım. Sanırım veganlığı da becericem yakın zamanda.”
“Abi et neyse de yumurta, yoğurt, peynir yememek zor geliyor bana.”
“Et ve sütü seviyorum, veganlığın etik kısmı mantıklı geliyor ama ikna olmuyorum ve olmak da istemiyorum sanırım. Zaten hayatta çok az şeyden zevk alıyorum bir de hayvansal gıdaları mı bırakayım?”
“Keşke olabilsem ya, o cosur cosur pişen pirzolaya hayır diyemiyorum, tavuk şişi düşününce bile ağzım sulanıyor, ben tadını çok seviyorum ama keşke vegan olabilsem gerçekten o kadar üzülüyorum ki.”
Bu sebepler ve bu sebeplere benzer onlarca cevap aldım. Hepsini paylaşmam mümkün değil. Cevaplayan herkese teşekkür ederim.
